Αυχενική Μυελοπάθεια και Μ.Μ.Α!

Όπως υποδηλοί και το όνομα, αυχενική μυελοπάθεια σημαίνει ότι ο νωτιαίος μυελός πάσχει στην περιοχή του αυχένα.
Η αυχενική μυελοπάθεια είναι χρόνια εκφυλιστική νόσος, προσβάλλει μεγάλο μέρος του πληθυσμού και εκδηλώνεται συνήθως μετά την ηλικία των 40 ετών. Η φυσική πορεία της είναι αργή και για αυτό το λόγο, συχνά δεν διαγιγνώσκεται παρά μόνον όταν φτάσει σε προχωρημένο στάδιο.

Τι ακριβώς συμβαίνει στην αυχενική μυελοπάθεια ;

Η σπονδυλική στήλη, και στον αυχένα όπως και στις υπόλοιπες μοίρες της, υφίσταται την «φυσιολογική» φθορά, με την πάροδο του χρόνου.
Η φθορά αυτή στον αυχένα (που ονομάζεται αυχενική σπονδύλωση) περιλαμβάνει μία σειρά από αλλαγές :

- οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι χάνουν σταδιακά νερό (αφυδατώνονται), με αποτέλεσμα, μείωση του ύψους τους και απώλεια της ελαστικότητάς τους. Επίσης οι δίσκοι εμφανίζουν ρωγμές κατά τόπους και έτσι, μέρος τους προβάλλει στον σπονδυλικό σωλήνα και πιέζει το νωτιαίο μυελό ή και τα νεύρα.
- στα οστά (σπόνδυλοι) εμφανίζονται μικρές προεξοχές που ονομάζονται οστεόφυτα (αυτά που λέει ο κόσμος άλατα)
- οι αρθρώσεις και οι σύνδεσμοι παχύνονται (υπετροφία)
- το εύρος του σπονδυλικού σωλήνα μειώνεται, άρα πιέζεται ο νωτιαίος μυελός
- τα ανοίγματα από τα οποία φεύγουν τα νεύρα (τρήματα) στενεύουν, άρα πιέζονται τα νεύρα.
Η κλινική εικόνα της αυχενικής μυελοπάθειας οφείλεται σε πίεση του νωτιαίου μυελού και των νεύρων.

Ποια είναι η κλινική εικόνα της αυχενικής μυελοπάθειας ;
Η αυχενική μυελοπάθεια μπορεί να εκδηλωθεί με :

- πόνο στον αυχένα, ή και δυσκαμψία (όχι πάντα)

- πόνο στον ώμο ή και τα χέρια

- αισθητικές διαταραχές στα χέρια ή και στα πόδια δηλ. μουδιάσματα, «βελόνες», «καψίματα» κλπ

- αδυναμία στα χέρια ή και τα πόδια. Δυσκολία σε λεπτές κινήσεις (γράψιμο με το χέρι, κούμπωμα-ξεκούμπωμα) και σε αδρές κινήσεις (σήκωμα μιας τσάντας, άνοιγμα ενός μπουκαλιού). Δυσκολία στο περπάτημα, αίσθημα «σα να μαγκώνουν τα πόδια»
- αστάθεια στο περπάτημα
- πρόβλημα στην ούρηση ή και την αφόδευση.
* χαρακτηριστικό είναι η πολλές φορές ύπουλη εκδήλωση της νόσου. Πολλοί ασθενείς έρχονται στο νευροχειρουργό με ατροφία στα χέρια (σημείο χρόνιας παράλυσης) την οποία δεν έχουν αντιληφθεί.

Πως γίνεται η διάγνωση της αυχενικής μυελοπάθειας;

Ο νευροχειρουργός θα πάρει το ιστορικό σας και θα προχωρήσει στη νευρολογική εξέταση. Θα εξετάσει τις κινήσεις του αυχένα, τη δύναμη στα χέρια και στα πόδια σας, την αισθητικότητα και τα αντανακλαστικά. Τέλος, θα σας ζητήσει να περπατήσετε με διάφορους τρόπους για να ελέγξει για διαταραχές στη βάδιση.
Ακολουθεί η επιβεβαίωση της νόσου, με τη βοήθεια των διαγνωστικών εξετάσεων : οι απλές ακτινογραφίες στον αυχένα, θα δείξουν τις αλλοιώσεις στα οστά (οστεόφυτα) και ίσως την αστάθεια στην κίνηση. Η μαγνητική τομογραφία θα δείξει την πίεση στο νωτιαίο μυελό και τα νεύρα. Σε περιπτώσεις που η μαγνητική τομογραφία δεν είναι εφικτή, μπορεί να γίνει αξονική τομογραφία, εξέταση με σαφώς μειωμένη ακρίβεια. Τέλος ο νευροφυσιολογικός έλεγχος μπορεί να αναδείξει την πίεση του νωτιαίου μυελού και των νεύρων.

Εικόνα 1 : ο πίνακας είναι από μία σειρά σθενών με αυχενική μυελοπάθεια. Σημειώστε ότι :

1) λίγοι σχετικά (27,6%) έχουν πόνο στον αυχένα
2) οι περισσότεροι έχουν αδυναμία στα χέρια (75%) (γράψιμο, χτένισμα κλπ) και δυσκολία στο περπάτημα (80,3%)
3) σ' ένα μικρό, αλλά όχι ασήμαντο ποσοστό (5-10%) ασθενών, η νόσος έχει προχωρήσει τόσο ώστε να επηρεάζει την ούρηση, την αφόδευση, ακόμα και την σεξουαλική λειτουργία.

Ποια είναι η φυσική πορεία της αυχενικής μυελοπάθειας;

- η επιδείνωση στην αυχενική μυελοπάθεια συνήθως έρχεται αργά και σταθερά

- σε πιο σπάνιες περιπτώσεις εμφανίζεται απότομη επιδείνωση, συνεπεία μιας κάκωσης στον αυχένα. Ο ασθενής με αυχενική μυελοπάθεια, είναι σαν να έχει ένα μικρό καρφί μπροστά από το νωτιαίο μυελό του, άρα κινδυνεύει περισσότερο από παράλυση σε ένα τροχαίο ατύχημα

- επίσης σε σπάνιες περιπτώσεις, η αυχενική μυελοπάθεια εμφανίζει μεγάλα διαστήματα σταθεροποίησης

- αντικειμενική βελτίωση (χωρίς θεραπεία) δεν παρατηρείται.

* το συμπέρασμα είναι ότι η αυχενική μυελοπάθεια χρειάζεται θεραπεία. Αν ένας ασθενής αποφασίσει «να μην κάνει τίποτα», δηλ. να αφήσει να εξελιχθεί η νόσος με την πάροδο του χρόνου, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγηθεί σε αδυναμία στα χέρια και στα πόδια.

Ποια είναι η θεραπεία της αυχενικής μυελοπάθειας ;
Σε ήπιες περιπτώσεις (αρχικά στάδια της νόσου), καθώς και σε πολύ ηλικιωμένους ασθενείς (που δεν μπορούν να χειρουργηθούν), εφαρμόζεται η συντηρητική θεραπεία.
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, που είναι και οι πιο πολλές, οριστική λύση δίνεται με τη χειρουργική θεραπεία.

Ποια είναι η συντηρητική θεραπεία ;

Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει αυχενικό κολλάρο, φαρμακευτική αγωγή (παυσίπονα ή και μυοχαλαρωτικά) και φυσικοθεραπεία.

Εφ’ όσον δοκίμασα το κολλάρο και βοηθάει να υφεθούν τα συμπτώματα, γιατί να μην το χρησιμοποιώ για πολύ καιρό ;

Η μακροχρόνια χρήση του κολλάρου εξασθενεί τους αυχενικούς μυς, καθώς ουσιαστικά τους υποκαθιστά και τους αφαιρεί το ρόλο τους. Άρα το κολλάρο σε χρόνια χρήση, μάλλον ζημιά κάνει παρά καλό.

Εικόνα 2 : η αλλαγή στη γωνίωση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, ως αποτέλεσμα της αυχενικής μυελοπάθειας. Α. φυσιολογική απεικόνιση Β. ενδιάμεσο στάδιο, με ευθειασμό C. προχωρημένο στάδιο, με αντιστροφή της γωνίας.

Ο νευροχειρουργός μου πρότεινε χειρουργική αντιμετώπιση. Αφού η συντηρητική θεραπεία μου προσφέρει κάποια ανακούφιση, γιατί να μη μείνω σε αυτήν ;

Η συντηρητική θεραπεία δεν αντιμετωπίζει την αιτία της πάθησης (που είναι οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις της σπονδυλικής στήλης) άρα δεν προσφέρει οριστική αντιμετώπιση, παρά μόνο ανακούφιση από συμπτώματα όπως ο πόνος, η αυχενική δυσκαμψία κλπ.
Είναι σαν να έχει κανείς ένα χαλασμένο δόντι και να παίρνει συνεχώς ασπιρίνες : αυτό δεν πρόκειται να φτιάξει την κατάσταση.
Η πιο επικίνδυνη εκδήλωση της αυχενικής μυελοπάθειας είναι η αδυναμία στα χέρια και τα πόδια : αυτή δεν αντιμετωπίζεται με κανενός είδους συντηρητική αγωγή. Η λύση είναι μόνο η χειρουργική αποσυμπίεση του νωτιαίου μυελού και των νεύρων.

Ναι αλλά, η χειρουργική θεραπεία δεν είναι επικίνδυνη ;

Κατ’ αρχήν και η συντηρητική θεραπεία έχει κινδύνους. Η χρόνια χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών (πχ δικλοφαινάκη) έχει παρενέργειες από το στομάχι, τους νεφρούς κλπ. Επίσης, η χρόνια χρήση του κολλάρου, όπως προαναφέρθηκε προκαλεί μάλλον επιδείνωση παρά βελτίωση.
Τέλος, και η μη σωστή εφαρμογή της φυσικοθεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο, να οδηγείται κανείς εσπευσμένα στο χειρουργείο, λόγω κακών χειρισμών στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Το σωστό είναι να πει κανείς ότι η χειρουργική θεραπεία έχει περισσότερους κινδύνους από την συντηρητική θεραπεία.

Γιατί οι χειρουργικές επεμβάσεις στον αυχένα έχουν τη φήμη των δύσκολων επεμβάσεων, που μπορεί να αποτύχουν ;

Οι χειρουργικές επεμβάσεις στον αυχένα είναι δύσκολες, όπως κάθε νευροχειρουργική επέμβαση. Επίσης, οι επεμβάσεις αυτές είναι σχετικά συχνές, γιατί οι παθήσεις που αντιμετωπίζονται, όπως η αυχενική μυελοπάθεια, είναι συχνές.
Συνεπώς οι επεμβάσεις αυτές, σωστό είναι να γίνονται από νευροχειρουργούς και από Κλινικές με καθημερινή εξοικείωση στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης. Σε αυτά τα πλαίσια, οι επεμβάσεις αυτές είναι ασφαλείς και αποτελεσματικές.
Ασφαλείς σημαίνει ότι έχουν πολύ μικρά ποσοστά επιπλοκών. Αποτελεσματικές σημαίνει ότι αντιμετωπίζουν το πρόβλημα στο οποίο απευθύνονται πχ ο ασθενής παρατηρεί βελτίωση στη δύναμη στα χέρια και τα πόδια μετά την επέμβαση.

Ποιες επιλογές υπάρχουν στη χειρουργική αντιμετώπιση της αυχενικής μυελοπάθειας ;

Υπάρχει η πρόσθια προσπέλαση και η οπίσθια προσπέλαση, ανάλογα με το που υπάρχει η πίεση στο νωτιαίο μυελό. Στην πρόσθια προσπέλαση γίνεται η αυχενική μικροδισκεκτομή, όπως ακριβώς γίνεται και για τις περιπτώσεις αυχενικής δισκοκήλης. Στην οπίσθια προσπέλαση, γίνεται η αυχενική πεταλεκτομή.

Στην συντηρητικη θεραπεια της Α.Μ ο ασθενεις θα πρεπει να κανει ισομετρικες ασκησεις με λαστιχα (καμψη -εκταση -στροφες και πλαγιες καμψεις) στο αυχενα! ηπιες ελξεις και σαφως οχι "γκιλοτινα, κλιτσινκ, δυνατα ντιρεκτ-κροσε-απερκατ, οποιαδηποτε λαβη που εχει να κανει με υποταγη στον αυχενα η κλειδωματα σε αυτον,πνιγμους και φυσικα ανατροπες! προσοχεκτικη πυγμαχια ζιου ζιτσου και παλη! οχι κραδασμους και αποτομες κινησεις στον αυχενα! στο υπολοιπο σωμα ελευθερα χτυπηματα και λαβες και προπαντων πολυ καλο ζεσταμα πριν τι προπονηση!

Πηγή: http://www.mmafight.gr/blogs/physio/375-afxeniki-myeolopathia.html