Τετάρτη 19 Αυγούστου 2015

Αερόβια VS αναερόβια άσκηση.

Είναι γνωστό πως η άσκηση ωφελεί τον ανθρώπινο οργανισμό, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά-πνευματικά. Αν και κατά γενικό κανόνα, η πλειοψηφία των ανθρώπων δεν ενστερνίζεται την ιδέα της συστηματικής γυμναστικής και προπόνησης, εντούτοις, παρουσιάζεται -θεωρητικά τουλάχιστον και πρακτικά- σκόπιμο να αναφερθούν τα οφέλη της αερόβιας (για αρχή) προπόνησης, καθώς και να επιτευχθεί μία σύγκριση μεταξύ των 2 ειδών, αερόβιας και αναερόβιας.

Προκειμένου να παρουσιαστεί σαφής και πλήρης εικόνα περί του τι πρόκειται για ''αερόβια'' μορφή προπόνησης, αναφέρεται, και σύμφωνα με τον γενικό ορισμό, πως αποτελεί τέτοια η ικανότητα παραγωγής έργου, για μεγάλο χρονικό διάστημα και με την επιστράτευση του αερόβιου μηχανισμού, ενώ αντιθέτως αναερόβια είναι η μορφή άσκησης όπου παράγεται επίσης έργο, για μικρό όμως χρονικό διάστημα, με μειωμένη ή και ελάχιστη οξυγόνωση των ιστών, κοινώς, παράγεται έντονο έργο σε μικρό διάστημα και με καλύτερα αποτελέσματα! 

Είναι εύκολο να κατανοήσουμε λοιπόν ότι και τα 2 είδη άσκησης αποτελούν μορφές εκγύμνασης του ανθρώπινου σώματος όπου το τελευταίο υποβάλλεται σε μία διαδικασία εγρήγορσης και όπου παράγεται εφίδρωση δηλαδή παραγωγή ιδρώτα, ο οποίος εκκρίνεται από τους «ιδρωτοποιούς» αδένες του δέρματος των ανθρώπων, με την διαδικασία της εφίδρωσης, και αποβάλλονται μέσω αυτού όλες οι περιττές οργανικές ουσίες και κατ' αυτόν τον τρόπο αποτοξινώνεται ο οργανισμός.

Η μορφή αεροβικής άσκησης περιλαμβάνει οποιαδήποτε δραστηριότητα που διαρκεί πάνω από 45'' και χαρακτηρίζεται από ήπια ένταση και μεγάλη διάρκεια, συνήθως 30 έως 40 λεπτά. Ενεργοποιείται έτσι ο μεταβολισμός και το καρδιαγγειακό σύστημα, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως η θερμιδική απώλεια ως αποτέλεσμα της καύσης και εν λόγω διαδικασίας των 30 λεπτών, είναι δυνατόν να φτάσει και τις 300 θερμίδες! Αυτονόητο ότι πιο δύσκολοι τύποι αερόβιας και υψηλότερης έντασης μπορούν να οδηγήσουν στην απώλεια έως και 500 θερμίδων!

Μετά από ένα πρόγραμμα τέτοιας αεροβικής άσκησης, ο βασικός μεταβολικός ρυθμός παραμένει ενεργός και σε υψηλά επίπεδα για 2 με 3 ώρες και μετά την προπόνηση, με πολλά λόγια το ανθρώπινο σώμα συνεχίζει να «καίει» θερμίδες. Η αλήθεια είναι πως, αν και το συγκεκριμένο είδος προπόνησης δεν προσφέρει ιδιαιτέρως μεγάλες καύσεις για τον οργανισμό, έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα: τη συμμετοχή των λιπαρών οξέων στην παραγωγή ενέργειας, γι' αυτό και μία τέτοια προπόνηση μέτριας έντασης που βρίσκεται μεταξύ 50% και 65% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας (καρδιακοί παλμοί) έχει ως αποτέλεσμα την ενεργότερη συμμετοχή λίπους στην καύση και παραγωγή ενέργειας. Πολλές φορές ιδίως ακούμε μάλιστα πως η πρωινή αερόβια άσκηση, δίχως κατανάλωση τροφής πριν από αυτήν, συμβάλλει στην ταχύτερη απώλεια λίπους. Βασική προϋπόθεση φυσικά, η εν λόγω προπόνηση να είναι μέτριας έντασης ώστε να αποφεύγεται η καταπόνηση αλλά και η υπερβολική κούραση του οργανισμού που προέρχεται ακριβώς από το γεγονός της έλλειψης τροφής και ιδίως υδατανθράκων, επομένως ο οργανισμός χρησιμοποιεί τα ίδια αποθέματα λίπους για να "κινηθεί".

Όσον αφορά την αναερόβια μορφή άσκησης, αυτή χαρακτηρίζεται, όπως προειπώθηκε, από πολύ μικρή διάρκεια και πολύ υψηλή ένταση. Παραδείγματα τέτοιων ασκήσεων είναι οι προπονήσεις με αντίσταση, οι διαλειμματικές ασκήσεις κλπ. Η ενεργειακή δαπάνη στην περίπτωση αυτή είναι της τάξεως από 85% έως 95% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας, ανάλογα πάντα με το επίπεδο του κάθε ατόμου. Μετά από προπόνηση με αντιστάσεις ο βασικός μεταβολικός ρυθμός μπορεί να αυξηθεί δεδομένου ότι χτίζονται περισσότεροι μύες. Ο μυς είναι πιο ενεργός μεταβολικά σε σύγκριση με το λίπος, έτσι τα άτομα με περισσότερο αναπτυγμένη μυϊκή μάζα, συνήθως έχουν υψηλότερο μεταβολικό ρυθμό. Η αύξηση της μυϊκής μάζας βοηθά έμμεσα στην καύση του σωματικού λίπους, κυρίως μέσω της αύξησης του βασικού μεταβολισμού.

Το συμπέρασμα στο οποίο οδηγούμαστε μέσω της ανωτέρω σύγκρισης είναι πως, ενώ η αερόβια άσκηση έχει μεγαλύτερη κατανάλωση θερμίδων κατά τη διάρκεια της προσπάθειας, έχει μικρότερη συνολική δαπάνη. O λόγος δεν είναι άλλος από τη μικρότερη μεταβολική λειτουργία. Οι άνθρωποι που γυμνάζονται κυρίως με αντιστάσεις έχουν μεγαλύτερες και καλύτερες συνολικές καύσεις, αφού τα οφέλη της άσκησης δεν σταματούν μετά το τέλος της προπόνησης.


Χαρακτηριστικά, οι γυμναστές και προπονητές προτείνουν την αερόβια άσκηση ως «εργαλείο» καύσης αφού εν προκειμένω, αυτό που συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία είναι το λίπος, ενώ στην περίπτωση των δραστηριοτήτων υψηλής έντασης, τα αποθέματα λίπους είναι η τελευταία επιλογή δεδομένου ότι το κύριο μέσο είναι τριφωσφορική αδενοσίνη (ATP) και οι υδατάνθρακες. Αποτελεί προσωπική επιλογή του καθενός το πως θα συνδυάζει τα 2 είδη προπόνησης και δεδομένης της έλλειψης χρόνου στη σημερινή εποχή, έχει τη δυνατότητα να διαμορφώνει το πρόγραμμά του όπως αυτό επιθυμεί, για τα μέγιστα καλύτερα και ποιοτικότερα αποτελέσματα. Η άσκηση είναι τρόπος ζωής εξάλλου, και θα πρέπει να οδηγεί σε θετική σκέψη όλους τους ανθρώπους.