Γαλακτικό οξύ.

Παθοφυσιολογία Το γαλακτικό οξύ είναι προϊόν του μεταβολισμού των υδατανθράκων. Η συγκέντρωση του γαλακτικού στο αίμα εξαρτάται από το ρυθμό παραγωγής σε ιστούς, όπως οι λευκοί μύες, ο εγκέφαλος, το δέρμα και τα ερυθρά αιμοσφαίρια, και το ρυθμό μεταβολισμού στο ήπαρ και στους νεφρούς. Μόλις αυξηθεί η παραγωγή γαλακτικού αυξάνεται άμεσα και η πρόσληψή του από το ήπαρ μέχρις ότου η συγκέντρωση γαλακτικού φθάσει τα 2 mmol/L. Πάνω απ’ αυτήν τη συγκέντρωση, επέρχεται κορεσμός στο μηχανισμό απομάκρυνσης του γαλακτικού από το ήπαρ, με αποτέλεσμα την παραπέρα αύξηση της συγκέντρωσης γαλακτικού στο αίμα.
Ετσι, μετά από έντονη άσκηση η συγκέντρωση του γαλακτικού από 0,9 mmol/L ανέρχεται στα 20 mmol/L εντός 10 δευτερολέπτων. Συγκεντρώσεις γαλακτικού πάνω από 5 mmol/L και pH λιγότερο από 7,25 υποδηλώνουν σημαντική γαλακτική οξέωση. Η χρήση ελαστικής περιχειρίδας ή το σφίξιμο της γροθιάς κατά τη λήψη αίματος αυξάνουν τη συγκέντρωση γαλακτικού. Το γαλακτικό αυξάνεται άμεσα σε ακατάλληλα δείγματα αίματος, καθώς και κατά τη διάρκεια άσκησης και υπεραερισμού. Γαλακτική οξέωση είναι πιθανή όταν το χάσμα ανιόντων είναι >18mEq/L απουσία άλλων αιτιών όπως νεφρική ανεπάρκεια, πρόσληψη αιθανόλης, μεθανόλης ή σαλικυλικών και σημαντική κετοναιμία. Η γαλακτική οξέωση είναι αρκετά συχνή και απαντά περίπου στο 1% των εισαγωγών στο Νοσοκομείο. Μια σπάνια και συχνά αδιάγνωστη μορφή γαλακτικής οξέωσης είναι αυτή που οφείλεται σε D-γαλακτικό οξύ. Το D-γαλακτικό δεν παράγεται από ανθρώπινους ιστούς, αλλά παράγεται από εντερικά βακτήρια, απορροφάται και συσσωρεύεται με αποτέλεσμα την εμφάνιση D-γαλακτικής οξέωσης. Η κατάσταση αυτή μπορεί να εμφανισθεί μετά από χειρουργική επέμβαση bypass στο έντερο. Το D-γαλακτικό προσδιορίζεται με αέριο χωρατογραφία.

Μέθοδος

• Ενζυμική.

Προετοιμασία ασθενούς και δείγματος. Οι ασθενείς πρέπει να είναι νηστικοί και να ηρεμήσουν για 2 ώρες πριν από την αιμοληψία. Αποφυγή ελαστικής περιχειρίδος. Πλάσμα (οξαλικό και φθόριο). Λήψη και διαχωρισμός υπό συνθήκες ψύξεως. Αποφυγή αιμόλυσης.

Φυσιολογικές τιμές

5,7 - 22 mg/dL
SI: 0,63 - 2,4 nmol/L.

Κλινική χρησιμότητα

• Διάγνωση γαλακτικής οξέωσης

Μεταβολές
• Οξεία αιμορραγία
• Βαριά αναιμία
• Καταπληξία
• Οξεία συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
• Εξωσωματική κυκλοφορία
• Εντονη μυϊκή άσκηση
• Νόσοι αποθήκευσης γλυκογόνου
• Υπεραερισμός
• Σύνδρομο Rye
• Ουραιμία
• Πυελονεφρίτιδα
• Κίρρωση
• Λευχαιμία
• Σοβαρή αγγειακή νόσος
• Χρόνιος αλκοολισμός
• Υποξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα
• Πολυομυελίτιδα
• Σακχαρώδης διαβήτης

Αλληλεπιδράσεις

• Ασπιρίνη
• Αιθανόλη
• Αιθυλενογλυκόζη
• Γλυκόζη
• Φεφορμίνη
• Μεθυλοπρεδνιζολόνη
• Σουκρόζη
• Επινεφρίνη
• Μεθανόλη
• Ισονιαζίδη
• Φρουκτόζη
• Μετφορμίνη
• Προπυλενική γλυκόζη
• Διττανθρακικό νάτριο
• Μορφίνη
• Μπλε του μεθυλενίου

Πηγή: http://www.clinical.bioiatriki.gr/analysis/pdfs/a182.pdf